Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Edinimi ve İkamet İzni Hakkı
Yabancı uyruklu kişiler, belirli koşulları yerine getirmek kaydıyla Türkiye’de taşınmaz edinerek kendileri ve birinci dereceden aile bireyleri adına kısa dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilirler. Taşınmaz alım sürecine ilişkin ayrıntılar bu metnin kapsamı dışında tutulmuş olup, „Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Satın Alması ve Tapu Süreci“ adlı hukuk bloğumuzda detaylı olarak anlatılmıştır.. Türkiye’de taşınmaz edinmiş kişilerin, bu durumu gerekçe göstererek yapacakları ikamet başvurularının somut bir gerekçe olmaksızın reddedilmesi, ilgili kişilerin mülkiyet haklarının ihlaline yol açabilecektir.
"Türkiye’de taşınmazı bulunanlar" başlığı altında kısa dönem ikamet iznine başvurabilecek kişiler, yalnızca tapu işlemlerinde “alıcı” olarak belirtilmiş bireylerdir. Örneğin; anne, baba ve reşit olmayan çocuklardan oluşan bir aile taşınmaz satın alacak ve tüm bireyler bu gerekçeyle ikamet izni talebinde bulunacak ise, tapuda tüm bireylerin adlarının yer alması gerekmekteydi. Ancak 2024 yılı itibariyle yürürlükte olan uygulama kapsamında, taşınmazın tapuda yalnızca bir aile üyesi adına kayıtlı olması yeterlidir; diğer bireyler, aile bağlarını evlilik ve doğum belgeleri ile resmi olarak belgelemek suretiyle ikamet iznine başvurabileceklerdir.
Yabancıların Türkiye’de İkamet İzni Almasında Konut Niteliği Şartı
Bir yabancının Türkiye’de taşınmaz edinerek ikamet izni alabilmesi için, söz konusu taşınmazda fiilen ikamet etmesi gerekmektedir. Bu nedenle, taşınmazın konut niteliğinde olması şarttır. Taşınmazın tapu kayıtlarında "mesken" niteliği taşımaması halinde (örneğin “tarla” olarak kayıtlı olması durumunda), göç idaresi bu tür başvuruları reddetmektedir.
A) Konut Vasfı Taşıyan Taşınmazlar
- Daire (apartman dairesi)
- Müstakil ev (villa, bağ evi vb.)
- Rezidans (yaşam alanı olarak düzenlenmiş)
- Dubleks/tripleks konut
- Site içi konut
- Kat irtifakı veya kat mülkiyeti tapulu konutlar
B) Konut Vasfı Taşımayan Taşınmazlar
- Arsa
- Tarla
- Bağ, bahçe (üzerinde yapı olsa bile ruhsatta konut olarak kayıtlı değilse)
- İş yeri (ofis, dükkân, mağaza vb.)
- Sanayi tesisi, fabrika
- Depo, antrepo
Yabancıların Türkiye’de İkamet İzninde Taşınmaz Değer Kriteri ve Değerleme Raporu
2025 yılı itibariyle geçerli olan düzenlemeye göre, yabancıların taşınmaz edinimi yoluyla başvuruda bulunacakları kısa dönem ikamet izni kapsamında, edinilen taşınmazın asgari değerinin en az 200.000 Amerikan Doları tutarında olması gerekmektedir. Bu değerin ispatı için, taşınmazın alım işlemi sırasında tapu müdürlüğü sistemine yüklenmiş olan bir ekspertiz (değerleme) raporunun sunulması gereklidir. Satıcı, taşınmazın satış başvurusunu Web Tapu sistemi üzerinden gerçekleştirdiği takdirde, değerleme raporuna sistem üzerinden erişim sağlayabilmektedir. Ayrıca bu rapor, değerleme işlemini gerçekleştiren şirketlerden ya da ilgili tapu müdürlüğünden de talep edilebilir.
Uygulamada sıkça karşılaşılan sorulardan biri, örneğin iki yetişkin arkadaşın veya anne ile yetişkin kızının birlikte 400.001 Amerikan Doları değerinde bir taşınmazı %50 (1/2) - %50 (1/2) paylarla satın almaları halinde her birinin ayrı ayrı ikamet izni alıp alamayacaklarına ilişkindir. Bu durumda, her bir bireyin mülkiyet hakkının ayrı bir taşınmazı kapsamadığı gerekçesiyle olumlu cevap verilmemektedir. Ancak, taraflar arasında pay devri gerçekleştirilerek, taşınmazın bir kişiye devredilmesi halinde, mülkiyet hakkına sahip olan kişi bu hakka dayanarak ikamet izni alabilecektir.
İkamet İzni Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
“Türkiye’de taşınmazı bulunan yabancılar” statüsünde kısa dönem ikamet izni başvurusunda bulunacak kişilerin, yukarıda belirtilen şartlara ek olarak aşağıda sıralanan belgeleri de başvuru dosyasına eklemeleri gerekmektedir:
1. Kısa dönem ikamet izni başvuru formu
2. Biyometrik özelliklere uygun vesikalık fotoğraf
3. Oturum izni süresini kapsayan sağlık sigortası poliçesi
4. Aslıyla birlikte pasaport fotokopisi (kimlik bilgileri ve son giriş damgası içeren sayfalar)
5. Harçların ödendiğine dair makbuz
6. Numarataj belgesi (Tapu kaydında adres belirtilmediğinden, taşınmazın hangi adreste bulunduğunu gösterir belge),
7. Taşınmazın tapu senedinin fotokopisi (taşınmazın değeri 2025 yılı itibariyle minimum 200.000 USD olmalıdır)
8. Değerleme raporu (taşınmaz değerinin tespiti amacıyla, başvuru dosyasına eklenmelidir)
9. Evlilik belgesi (diğer aile fertlerinin de ikamet iznine başvurması halinde, evlilik bağı resmi belgelerle ispatlanmalıdır. Belge usulüne uygun değilse başvuru reddedilebilir)
10. Doğum belgesi (başvuruya çocukların dâhil edilmesi durumunda, ebeveyn-çocuk ilişkisini kanıtlayan resmî belge sunulmalıdır)
Yabancıların Türkiye’de Taşınmazla İkamet İzni Başvurusunda Avukatın Önemi
ALN Hukuk Bürosu olarak uzman avukatlarımızla yabancıların Türkiye’de taşınmaz edinerek ikamet izni almalarına ilişkin tüm süreçlerde profesyonel hukuki danışmanlık hizmeti sunuyoruz.
Ancak bu sürecin resmi yönü, yalnızca bir taşınmaz alımından ibaret değildir. Tapu işlemleri, göç idaresi başvuruları, gerekli belgelerin toplanması ve yasal uygunluk kontrolleri gibi çok sayıda ayrıntılı adım bulunmaktadır. Bu noktada, uzman bir avukattan destek alınması, başvurunun başarı şansını artırmakla kalmaz, zaman ve güvenlik açısından da önemli katkılar sağlamaktadır.
Bu bağlamda ALN Hukuk olarak Türkiye’de Taşınmaz Edinerek ve Taşınmazı Bulunanlar açısından Kısa Dönem İkamet İzni almanızda hukuki destek sağlar ve avukatlarımız müvekkilimizin başvuru sürecini, analiz ederek her bir başvuruyu titizlikle yönetmektedir.
